Tirilye ya da farklı söylenişleriyle Trilye ile Zeytinbağı… Latincede barbun anlamına gelen bu kelimeyi, bölgede barbun balığının çok bulunmasından dolayı isim olarak vermişler. Bursa’nın çok sevimli, pek fotojenik ve tarihi beldesinin adı da kendisi kadar tatlı… Bu yüzden kültür turları ile keşfettiğim Tirilye’nin güzelliğine bunlardan daha iyi bir sıfat bulamadım. Size önerim; Türkiye’nin gezi rotalarından biri olan Trilye için bir hafta sonunuzu ayırın ve yola çıkın. Hem İstanbul’a yakın hem ekonomik bir keşif rotası sunan Trilye’de ister günübirlik bir gezi yapın isterseniz de Tirilye otelleri arasından tercih yaparak 2 günlük bir tatil planlayın. Her ikisinde de emin olacağım şey Tirilye’yi sizlerin de çok seveceğidir.
* Tirilye yukarıda da belirttiğim gibi İstanbul’a yakın gidilecek yerler arasında en güzellerden biri oluyor. Eğer farklı rotalar da planlamak istiyorsanız linke tıklayabilirsiniz.
* Bursa’nın sevimli beldesi Tirilye’yi gezdiniz ve gezecek vakit sıkıntınız yok. O halde rotanıza biraz daha kültür katmak için İznik’i de ekleyebilirsiniz. İznik gezi rehberi için linke buyurun.
Tirilye (Trilye)
Eski bir Rum Köyü olan Tirilye, tarih boyunca birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmış. Misyalılar, Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlılar tarafından yönetilen beldenin bugün de tarihin izlerini taşıdığını görebilmek mümkün. Özellikle evlerde Rum mimarisinin örneklerini bolca görüyorsunuz burada. Tirilye’de gezilecek yerler arasında yer alan birçok kilise ve kalıntı da Rumların bu bölgede yaşadığı dönemden kalma. Bu yüzden Tirilye’yi gezerken bölge hakkında bilgi sahibi olmakta fayda var. Ya da deneyimli bir rehber aracılığı ile keşfetmenin büyük artısını görebilirsiniz burada.
Tirilye Nerede?
Tirilye, Bursa’nın Mudanya ilçesine bağlı bir belde. Marmara’ya kıyısı olan özellikle İstanbul’a yakın olması sebebiyle adeta kaçış noktası konumunda. İstanbul çıkışlı turlar ya da İzmir çıkışlı turlar ile hem Tirilye’yi hem de yakınlarda yer alan Mudanya, Cumalıkızık gibi Bursa’nın diğer güzel rotalarını keşfetmek mümkün.
Tirilye Turu Rotaları
Tirilye turu yaparken daha önce görmediğim birçok yeri keşfettim. Burası küçük bir yer olsa da gezilecek yerler bakımından oldukça geniş bir yelpazeye sahip. Sahil kısmı ayrı, sokakları ayrı, evleri ayrı, tarihi kalıntı ve yapıları ayrı birer keşif durağı. Tirilye gezi durakları arasında Rumlar’dan kalma 7 kilise ve 3 ayazma var. Ama hepsi günümüze kadar ilk oldukları halleriyle gelmeyi başaramamışlar. Restore edilip günümüze tekrar kazandırılan yapıları gezerken bu kalıntıları es geçmeyin derim.
Tirilye Evleri
Doğru duydunuz. Burada gezilecek en güzel yerler evler ve sokaklar. Her sokaktan ayrı güzel bir ev fırlıyor. Bazı evlerin altında ise zeytinyağı, reçel gibi ev yapımı ve yöresel ürünler satılıyor. Bu yüzden bol bol sokaklarda yürüyün. Hem alışveriş yapabilir hem de çok güzel kareler yakalayabilirsiniz.
Tabut Ev
Tirilye evlerinin oldukça meşhur olduklarını söylemiştim. Ev kadar isminin de oldukça ilginç olduğu bir bina var burada. Tabut ev… Hemen aklınıza kötü senaryolar gelmesin çünkü adının tam tersine şirin mi şirin bir ev burası. Bu ismin eve neden verildiği kesin olarak bilinmese de beldenin sembolü haline gelmiş bir yapı olduğu için mutlaka görmeniz gereken yerler arasında yer alıyor. Tabu ev dışında bir de karşınıza perili ev çıkacak. Şimdiden bilin!
Fatih Camii
Günümüzde cami olarak kullanılan bu yapı Rumlar zamanında Hagios Stephanos adını taşıyan bir kilise imiş. Bizans Dönemi’ne ait bir yapı olan cami, Osmanlı döneminde camiye çevrilmiş. Fatih Camii’nin özelliği, camiye çevrilse de kilise formunun korunmuş olması. Oldukça köklü bir geçmişi olan, 600’lü yıllara dayanan tarihi ile önemli bir yapı olan Fatih Cami’nin içerisinde yer alan Avlulu Hamam ise Yavuz Sultan Selim tarafınca tamamen Türk mimarlara yaptırıldığı için önem arz ediyor.
Taş Mektep
Taş Mektep, Rumlar’dan kalma bir okul olarak inşa ediliyor. Türkler zamanında da okul olarak kullanılmaya devam ediliyor. Eski adı ile Darü’l-Eytam olan Taş Mektep, Kazım Karabekir tarafından öksüz ve yetim çocukların okuması amacıyla yatılı hale getirilmiş. Bir nevi Köy Enstitüsü eğitimi verilen bu okulda hem örgün eğitim hem de demircilik ve marangozluk gibi zanaat dersleri veriliyormuş. Fakat Taş Mektep 1988’den bu yana kullanılmıyor. Okulun hemen yanında yer alan bina ise yemekhane olarak da kullanılan Aziz Vasil Kilisesi. Bu yapı ise günümüzde Tirilye Kütür Merkezi olarak kullanılmaya devam ediliyor.
Kemerli Kilise ve Dündar Evi
Rumca adı Panagia Pantobasillissa olan Kemerli Kilise de Tirilye turunun görülmesi gereken durakları arasında yer alıyor. Kemerli Kilise’nin özelliği Meryem Ana’ya adanan ilk kilise olması. Fakat önemi sadece bununla da sınırlı kalmıyor çünkü bu kilise tarihte üzerine resim yapılan ilk kilise. Kilisenin sütunları İskenderiye’den getirilmiş. Eski adıyla Yuannes Kilisesi olan bina ise Dündar Evi olarak biliniyor. Bizans mimarisi örneği olan Dündar Evi, özel bir mülk olarak varlığını sürdürüyor.
Çeşmeler
Tirilye evleriyle olduğu kadar çeşmeleriyle de oldukça meşhur bir yer. Sokaklarda yürürken göreceğiniz çeşmelerin önünde kısa bir mola verin. Bazılarından su akmıyor olsa da üzerinde yazılan yazılara dikkat edince tarihi yolculuk yapabilirsiniz. Rum ve Osmanlı döneminden kalma çeşmelerin yer aldığı beldede gördüğüm bu çeşme, genç yaşta kızını kaybeden bir Rum aile tarafından yaptırılmış.
Aya Yani Manastırı
Aya Yani Manastırı merkezden 5 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Bu manastır Trilye’de kısmen sağlam kalan 3 manastırdan biri. Trilye’deki diğer manastırlar ise Hagios Sergios Manastırı ve Batheos Rhyakos Soteros Manastırı.
Tirilye Limanı
Deniz kokusunun martıların sesiyle ve balıkçıların ağıyla karıştığı Tirilye limanı, şehrin gürültüsüne mola vermek için en ideal yerlerden biri. Sessiz sakin ve oldukça doğal bir limanı var beldenin. Liman boyunca yürüyüş yaptıktan sonra hemen gerideki balıkçı lokantalarından birine oturabilir ve günün en güzel dakikalarını gün batımında bu limanda geçirebilirsiniz.
Trilye Yeme İçme
Tirilye turu yaparken Çamlı Kahve‘de bir kahve molası verin. Burası bir Rumlar döneminde mesire yeri olarak kullanılan bir yamaç üzerine kurulu. Etrafı çam ve çınar ağaçlarıyla çevrili. Dilerseniz burada kahvaltı da yapabilirsiniz. Çamlı Kahve’den güneşin batışının muazzam gözüktüğünü de belirteyim. Eğer yemek yiyecekseniz menüde mutlaka barbun ve levrek simit yer alsın. Trilye’nin isminin barbundan geldiğini belirtmiştim zaten. Tirilye’de ev yapımı reçel ve bol bol zeytin bulunuyor. İster orada tadına bakın isterseniz dönüş yolunda hediye olarak alın. Limandaki Köylü Pazarı’nda reçel, zeytin ve zeytinyağı gibi birçok lezzetli ürünleri inceleyebilirsiniz.
Trilye Otelleri
Eğer Trilye’ye günübirlik yerine kalmalı olarak seyahat etmek istiyorsanız bölgede kalabileceğiniz birçok otel bulunuyor. İster Trilye’de ister yakın çevrede kalarak güzel bir tatil geçirebilirsiniz burada. Günübirlik Trilye turu yapıp Bursa termal otellerde kalmak da bu anlamda iyi bir fikir olabilir.
Kültür Turları İle Keşfe Çıkmak İçin Tıklayın!