Hayalinizi gerçekleştirmek için ne kadar uzağa gidebilirsiniz? Hiç düşündünüz mü? Bir tatile giderken ki amacımız, o şehrin sanatını, kültürünü, yemek ya da manzarasını görmek mi? Hepimizin beklentisi ve amacı değişkenlik gösterebilir, fakat amacınız uyanıkken rüyalara, hayallere dalmak ise kendinizi bir anda Kutup bölgesinde bulabilirsiniz. Yeni bir yıla girmişken, kış için tatil planlarımıza dahil edebileceğimiz yerlerden birisi Kuzey ışıkları turu olabilir, çünkü bu görsel şöleni sadece Kasım-Mart ayları içerisinde görebilmek mümkün. Bunca yıldır insanların bilimsel olarak tanımlamakta zorlandığı, seyrederken sizi bambaşka bir boyuttaymışsınız gibi hissettiren gökyüzünün neredeyse tamamını kaplayan sihirli ışıkların dansını görmek için her türlü zorluğu göze alıp dünyanın diğer ucuna gitme gücüne sahipseniz, yola çıkma vakti geldi demektir.
Doğanın insanlara verdiği en büyük büyüleyici gösterilerinden biri Kuzey Işıkları olsa gerek. Bir diğer adı ise Aurora Borealis, adını Şafak Tanrıçası‘ndan almış. Peki, tam anlamıyla Kuzey ışıkları nedir ve kendisini nasıl gösterir? Kuzey ışıkları 70. Kuzey Enleminin çevresinde büyük bir halka şeklinde kendini gösteriyor. Bu muhteşem benzersiz şölen en net İsveç, Norveç, Finlandiya, İzlanda, Kanada, Alaska gibi Kutup bölgesine yakın ülkelerde görülebiliyor. Fakat İsveç’in Kiruna ve Norveç’in Tromsö şehirlerinden izlemek güzel bir seçim olabilir.
Kuzey Işıkları Ne Zaman Görülür?
Kuzey ışıklarını seyredebilmek için doğru yer seçimi kadar doğru zaman da önemli. Zamanlama için 11 yıllık solar döngüsüne bakmakta fayda var, çünkü 11 yılda bir güneşteki hareketler en üst seviyeye çıkıyor. Bu hareketlilik, kuzey ışıklarının şiddetini ve görülme ihtimalini arttırıyor. Önceki senelerde solar döngünün en yüksek seviyesinin 2013 yılının başında görülebileceği tahmin ediliyordu, fakat NASA‘nın en son tahminlerine göre bu durum henüz gerçekleşmedi. Kuzey ışıkları sadece geceleri görünür gibi keskin bir şey söyleyemeyiz, çünkü bu sihirli ışıklar aslında günün her saatinde dünyaya yansıyabiliyor, fakat gözle görebilmenin koşulu gökyüzünün karanlık olması. Gözlemleyebilmek için daha çok uzun kış geceleri tercih ediliyor. Bunun nedeni, yaz akşamları güneş geç battığı için karanlık zaman dilimi dışında olduğunuzdan.
Gelelim bu ışıklara şahit olmanın en uygun geceye; Kuzey ışıklarına şahit olmanın en uygun anı ise gece ile gündüzün eşit olduğu ekinokslar ( 21 Mart-23 Eylül). Peki, bu büyülü ışıklar gözlerimizi ne kadar kamaştırıyorlar?
Kuzey ışıklarının parlaklığı yaklaşık olarak 1 ile 9 derece arasında değişen ölçülere sahip. Işıkları en net izlenebileceği hava ise bulutsuz ve açık olmalı. Deniz seviyesinden daha yüksekte bulunan ve karasal iklimin hakim olduğu Kiruna ve Abisko gibi yerler, berrak ve gökyüzü yakalamak açısından daha uygun aynı zamanda 69. enlemde bulunan Tromsö’de en iyi görüldüğü yerlerin başında geliyor.
Dünyanın manyetik alanı ile Güneş’ten gelen yüklü parçacıkların etkileşimi sonucu gökyüzünde ortaya çıkan doğal ışımalar sonucu bu doğa olayını izleyebiliyoruz. Kuzey ışıkları sadece geceleri görünür gibi keskin bir şey söyleyemeyiz, çünkü bu sihirli ışıklar günün her saatinde dünyaya yansıyabiliyor, fakat gözle görebilmenin koşulu gökyüzünün karanlık olması. Gözlemleyebilmek için daha çok uzun kış geceleri tercih ediliyor. Bunun nedeni, yaz akşamları güneş geç battığı için karanlık zaman dilimi olduğundan. Kuzey ışıklarında en yayın olarak görülen renkler, sarı ve yeşil. Fakat kırmızı, mavi, mor da görülebilen renkler arasında.
Kuzey Işıkları Nerede Görülür?
İsveç
Kiruna bölgesindeki Jukkasjarvi Köyü, Kuzey ışıklarını görebileceğiniz bir başka keyifli noktalardan bir tanesi. Avrupa’da uzay turizminin merkezi haline gelmesi şiddetle mümkün bir nokta Kiruna. Kuzey Kutup Dairesi’nin 195 kilometre kuzeyindeki bölge, Norveç-Finlandiya sınırına da yakın bir yerde. Kiruna’ya 20 kilometre uzaklıktaki Jukkasjärvi Köyünde bulunan meşhur Ice Hotel, en çok tercih edilen konaklama noktası. Kışla iyice bütünleşmek ve buz heykelciliği yapmak için Esrange’ye giden rehberli turlara katılın. Burada Kuzey Işıkları’nın altında ‘gece pikniği’ yapmak da mümkün.
Alaska
Alaska’nın acı soğuğu sizi ışıkları görmekten vazgeçirmesin, çünkü burası kuzey ışıklarını görebileceğiniz en güzel yerlerden birisi. Alaska’nın vahşi yaşam alanları, şehir ışıklarından da uzak olmasından kuzey ışıklarını görmek için inanılmaz iyi bir nokta. En iyi saat gece 10 ile 3 sıraları da yeşil, sarı ve mor renklerini görebilirsiniz.
Tromsø, Norveç
Tromso, manyetik Kuzey Kutbuna yakın, kuzey kutup dairesinin kuzeyinde yer alıyor. Bu sebeple Ekim ve Mart ayı içerisinde düzenli ışık alıyor. Norveç Kuzey ışıkları bakımından en şanslı ülkelerden biridir. Bu yüzden Kuzey Işıkları turu yapacaksanız mutlaka Norveç’i de bu tura dahil etmelisiniz.
Finlandiya
Kuzey Işıklarını izlemek için en iyi noktalar Norveç’in kuzey kıyıları ve Finlandiya’nın kuzeybatısı. Burada gecelerin karardığı dönemde eğer hava bulutsuzsa (Mart ve Ekim aylarında çoğunlukla hava açık oluyor) neredeyse her gece ışıkları izlemek mümkün. Küçük Fin köyü Kilpisjärvi’de ortalama dört geceden üçünde auro’lara tanıklık etmek mümkün.
Grönland, Danimarka
Grönland’ın güneybatısında, nüfusu az, küçücük köy Kuzey Işıkları mucizesinin gerçekleştiği yerlerden. En berrak ışıkları ve mükemmele yakın görünürlük sahibi bir yerlerden birisidir Grönland.
İzlanda
Reykiavik halen Kuzey Işıklarını görebileceğiniz en uygun fiyatlı ve erişilebilir yerlerden biri olma özelliğini koruyor. Burada Kuzey Işıklarını görmek dışında yıl boyunca sıcaklığını koruyan Mavi Lagün’ü ziyaret edebilirsiniz. Kuzey Işıkları eğer hava açıksa, İzlanda’nın birçok bölgesinden görülebilir.